Gry komputerowe w edukacji / Mateusz Mojka // W: Warsztaty Bibliotekarskie [Dokument elektroniczny] / red. nacz. Dagmara Roszkowska. – Czasopismo elektroniczne. – Nr 1/2015 (45) czerwiec – Piotrków Trybunalski : Biblioteka Pedagogiczna, 2015. – Tryb dostępu: http://warsztatybibliotekarskie.pedagogiczna.edu.pl/gry-komputerowe-w-edukacji. – ISSN 1732-7008

Zastrzeżenie: użyty w kontekście tego artykułu termin gry komputerowe obejmuje tytuły, które nie zostały jednoznacznie zdeklarowane przez producentów jako gry edukacyjne.

Gry komputerowe stanowią niemożliwy do zlekceważenia element życia współczesnej młodzieży. Chociaż ich popularność rośnie systematycznie od lat 90. ubiegłego wieku, to upowszechnienie się dostępu do Internetu i spadek cen sprzętu komputerowego sprawiły, że wielu nastolatków poświęca grom dużo swojego czasu i uwagi. Wiąże się to niestety dość często z zaniedbywaniem przez nich obowiązków szkolnych, stąd wśród wielu nauczycieli gry są postrzegane jako samo zło.

Celem tego artykułu nie jest całkowite negowanie takiego postrzegania gier. Nie da się zaprzeczyć, że wielu młodych ludzi poświęca na granie, podobnie zresztą jak na telewizję, Internet i inne rozrywki zbyt wiele czasu. Z drugiej strony żadna krucjata wymierzona w gry komputerowe nie przyniosła jak do tej pory oczekiwanego skutku, więc może zamiast z nimi walczyć, warto byłoby się zastanowić, w jaki sposób wykorzystać gry w procesie kształcenia.

SPRAWOWANIE WŁADZY A CYFROWY INTERES SPOŁECZNY

Nauczyciele historii i wiedzy o społeczeństwie chcący pokazać swoim uczniom zależności interesów różnych grup społecznych w państwach demokratycznych mogą na swoich zajęciach wykorzystać gry z serii Democracy. Gracz wciela się w nich w przywódcę kraju. Jego zadaniem jest, pomimo wszelkich przeciwności, dążyć do utrzymania wysokiego stopnia zadowolenia w społeczeństwie, co w konsekwencji przełoży się na utrzymanie stanowiska. Oczywiście wyborcy należą do różnych grup społecznych, a każda decyzja odpowiadająca jednej z tych grup może godzić w interesy innych. Gra może zostać wykorzystana jako ciekawe narzędzie projektowe. Uczniowie podzieleni na grupy mogą np. sprawować rządy według określonych reguł, a na koniec projektu podzielić się z resztą klasy wyciągniętymi wnioskami.

Równie ciekawym narzędziem, tym razem prezentującym mechanizmy państwa totalitarnego, jest seria gier Tropico. Gracz wciela się w nich w dyktatora małej wyspy i choć może sprawować rządy demokratyczne, otrzymuje cały szereg narzędzi umożliwiających ograniczenie swobód obywatelskich.

PODAŻ I POPYT W AZEROTH

Na zajęciach z podstaw przedsiębiorczości uczniowie dowiadują się, w jaki sposób podaż i popyt kształtują ceny produktów. Wiedzę tę mogą wykorzystać w World of Warcraft (lub dowolnej innej grze MMO pozwalającej na handel między graczami). Może to być obserwacja zmian cen określonych przedmiotów w założonym okresie. Jeśli w grze dostępny jest istniejący od niedawna serwer, można również pokusić się o próbę zachwiania gospodarką poprzez zawyżanie lub zaniżanie cen.

Innym ciekawym narzędziem jest gra Capitalism 2, w której uczeń może zmierzyć się z wyzwaniami systemu kapitalistycznego jako przedsiębiorca budujący własne imperium.

GRANIE W PROGRAMOWANIE

Wielu uczniów traktuje zajęcia z informatyki jako szansę na bezkarne sprawdzenie w szkole poczty, Facebooka i posurfowanie po sieci. Zakładają, że Word i Excel opanowany w stopniu podstawowym w zupełności im wystarczy, a programowanie, którego podstawy coraz częściej włączane są przez nauczycieli do programu zajęć, to coś, co osiągalne jest tylko dla osób z zamiłowaniem do nauk ścisłych. W rozumowaniu tym jest trochę prawdy – ścisły umysł pomaga w nauce programowania – jednak jako całość jest ono całkowicie błędne. Każdy może nauczyć się podstaw programowania. Wymaga to wyłącznie chęci i umiejętności logicznego myślenia.

Powstało wiele gier wspomagających naukę programowania. Jedną z nich jest wydany w 2001 Colobot, w którym gracz jako astronauta programuje łazik księżycowy, a z czasem również inne pojazdy i maszyny.

Warto również przyjrzeć się uruchamianym w przeglądarce projektom codecombat i codingame.

W codecombat gracz za pomocą poleceń pisanych w JavaScript steruje zachowaniem bohaterów w wyimaginowanym świecie fantasy. Do jego zadań należy zaprogramowanie sposobu poruszania się postaci, omijania napotykanych przeszkód, rozwiązywania problemów, a wreszcie walka z wrogimi jednostkami. Grafika jest kolorowa i ładnie animowana. Projekt został przetłumaczony na język polski, choć tłumaczenie bywa koślawe.

Codingame  – to projekt, na który składa się kilka gier. Programować można w jednym z kilku języków. Do dyspozycji użytkownika oddano tryby nauki, pojedynczego gracza oraz gry z żywymi przeciwnikami. Niestety, dostępny jest wyłącznie w języku angielskim.

A CO Z MOIM PRZEDMIOTEM?

Przedstawione tu propozycje nie wyczerpują, oczywiście, wszystkich możliwości wykorzystania gier komputerowych w szkole. Ciekawą inicjatywę rozpoczęli w tym roku twórcy popularnego na YouTube kanału Extra Credits. Stworzona przez nich w usłudze Steam grupa Extra Credits EDU zrzesza osoby zainteresowane tematem i oferuje stale powiększającą się bazę propozycji wykorzystania konkretnych tytułów na zajęciach.

***

---

Mateusz Mojka – z wykształcenia informatyk, z zamiłowania programista, z powołania nauczyciel. Na co dzień pracuje w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych i Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych nr 3 w Piotrkowie Tryb.

---